Skip to main content

Ο Ρόμπερτ (Μπομπ) Ντέιβιντσον είναι Καθηγητής Ισπανικών και Καταλανικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν τον υλικό πολιτισμό και την Ισπανική και Καταλανική αφήγηση στον πρώιμο εικοστό αιώνα.

Μετάφραση από την αγγλική γλώσσα: Χρύσα Μαρίνου

Η Ανάδυση ενός Μοτίβου [απόσπασμα]

Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, καί οι Γερμανοί καί οι Σύμμαχοι επίταξαν ξενοδοχεία σε όλη την Ευρώπη για διάφορους σκοπούς που σχετίζονταν με την διοίκηση και την υποστήριξη των στρατευμάτων. Ενίοτε, ένα ξενοδοχείο μπορούσε να ελεγχθεί και από τις δυο πλευρές—όπως συνέβη με το Μέτροπόλ (Hotel Métropole) στις Βρυξέλες, το οποίο καταλήθφηκε από τους Γερμανούς στην κατοχή και κατόπιν, για έναν χρόνο, πέρασε στον έλεγχο των Συμμάχων όταν ο πόλεμος έφτανε στο τέλος του. Στην Ιταλία, οι Αμερικανικές εναέριες δυνάμεις κατέλαβαν το Χάσλερ Ρόμα (Hassler Roma) της πρωτεύουσας ως στρατηγείο τους, ενώ ο Στρατός χρησιμοποιούσε το Γκραν Οτέλ ε ντε Μιλαν (Grand Hotel et de Milan) ως προορισμό για τις δυνάμεις που βρίσκονταν σε άδεια. Ο Καναδικός στρατός είχε μια παρόμοια ιδέα στην Αμβέρσα και όχι μόνο κατέλαβε το Κοσμοπολίτ (Hotel Cosmopolite) για τους στρατιώτες του, αλλά επιπλέον μετονόμασε το ξενοδοχείο σε “Maple Leaf Leave Centre” αναγνωρίζοντας την νέα του λειτουργία. Από την πλευρά τους, μεταπολεμικά, οι Σοβιετικοί επίταξαν αμέσως το Ιμπέριαλ (Imperial) στη Βιέννη προκειμένου να το μετατρέψουν στην νέα τους ανώτατη διοίκηση.

Στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο βλέπουμε επίσης το ξενοδοχείο να αναδεικνύεται ως χώρος δημοσιογράφων, όπου διευκολύνθηκε η συλλογή και η διασπορά πληροφοριών.[1] Το Σαβόι  του Λονδίνου ειναι το κατεξοχήν παράδειγμα. Ενα από τα σημαντικότερα και εμβληματικότερα Ευρωπαικά γκραν οτέλ, το Σαβόι, κατά τη διάρκεια του πολέμου έγινε κόμβος, όχι μόνο για την συνήθη πελατεία του, που απαρτιζόταν απο το ανώτερο στρώμα της Βρετανικής και Ευρωπαϊκής κοινωνίας. Κατά τους βομβαρδισμούς του Λονδίνου (Blitz), οι παρατηρητές στρατοπέδευαν στην οροφή του, ενώ διαφορες σουίτες παραδόθηκαν για στρατιωτικές χρήσεις (Jackson 175). Ενα δωμάτιο μετατράπηκε σε υπουργείο εξωτερικών προκειμένου να παράσχει βοήθεια σε Γάλλους πρόσφυγες, ενώ άλλα μεταμορφώθηκαν σε Λέσχη Καναδών Αξιαματικών και ανεπίσημο στρατηγείο της First American Eagle Squadron (181). Ταυτόχρονα, η διάσημη αίθουσα κοκτέηλ του Σαβόι, το Αμέρικαν Μπαρ, είχε γίνει τόπος συνάντησης τόσο για τον εγχώριο τύπο όσο και για έναν σταθερά αυξανόμενο αριθμό ξένων ανταποκριτών που εκτοπίστηκαν όταν τα δικά τους γραφεία καταστράφηκαν στους βομβαρδισμούς (188). Αυτό με τη σειρα του, έκανε το Σαβόι και το Αμέρικαν Μπαρ, ακόμη πιο σημαντικό και πολυτιμο ως κέντρο διαλογής πληροφοριών. Το ξενοδοχείο ηταν επίσης ουσιώδες για λόγους διασποράς, δεδομένου ότι η εκεί τηλεφωνική γραμμή  της εφημερίδας Νιου Γιορκ Τάιμς συνέχισε να λειτουργεί ακόμη και όταν οι αντίστοιχες στην Φλητ Στρητ είχαν πάψει να λειτουργούν (191)[2]. Είτε επρόκειτο για τις κοινωνικές πτυχές της δημοσιογραφίας, είτε για τις πρακτικές λεπτομέρειες της γραφής και της προώθησης μιας ιστορίας, το Σαβόι ήταν χώρος-κλειδί στη διάρκεια του πολέμου. Το γεγονός οτι οι συγκεντρωμένοι δημοσιογράφοι εξέδωσαν μια και μοναδική εφημερίδα, που τιτλοφορήθηκε The Savoy Standard, επίσης μαρτυρά την στενή σχέση μεταξύ τύπου και ξενοδοχείου κατά τη διαρκεια αυτής της έντονης περιόδου.

[1] Set on the eve of the Second World War, Comfort and Greenbaum’s film Hotel Reserve (1944) revolves around the search for an unknown spy who had taken photographs of French military bases on the protagonist’s camera instead of his own. Here, the tourist practice of photography takes on a more seditious undertone, making the act one of illicit information gathering.

[2] Σ.τ.Μ. Η αναφορά στην Φλητ Στρητ μας θυμίζει ότι η ομώνυμη οδός του Λονδίνου υπήρξε έδρα πάμπολλων εφημερίδων και κέντρο της εκδοτικής βιομηχανίας και του τύπου.

Ντέιβιντσον, Ρόμπερτ Σ. «Το Ξενοδοχείο στην Εποχή του Πολέμου». Το Ξενοδοχείο. Χώρος Κατειλημμένος. Τορόντο, Toronto University Press, 2018.

Original Text:

A Pattern Emerges

During the Second World War, both the Germans and the Allies requisitioned hotels across Europe for various purposes related to command and troop support. Sometimes, a hotel would even be commandeered by both sides – as was the case with the Hotel Métropole in Brussels, which the Germans took over during their occupation and the Allies subsequently controlled for a year when the war came to an end (“Hotel Metropole”). In Italy, the US Air Force seized the capital’s Hassler Roma as its head-quarters while the Army made use of the Grand Hotel et de Milan as a destination for troops on leave. The Canadian Army in Antwerp had a similar idea and not only appropriated the Hotel Cosmopolite for their soldiers but also changed its name to the “Maple Leaf Leave Centre” in recognition of its new function (“Canadians in Belgium”). For their part, after the war the Soviets wasted no time in requisitioning the Imperial in Vienna in order to convert it into their new high commission (“Imperial Vienna”).

The second World War also saw the hotel come into its own as a journalists’ space, one where information collection and sharing could occur.[1] London’s Savoy is exemplary in this regard. One of the most important and emblematic of all the European grand hotels, during the war the Savoy found itself becoming a hub for more than just its typical clientele, which consisted of the upper crust of British and European society. During the Blitz, fire spotters stationed themselves on its roof while different suites were given over for military purposes (Jackson 175). One room became a foreign office dedicated to helping French refugees while others transformed into a Canadian officers’ club and the unofficial headquarters of the First American Eagle Squadron (181). At the same time, the Savoy’s famous cocktail lounge, the American Bar, had become the place to go for both the local press and a steadily growing number of foreign correspondents who had been displaced when their own London offices were destroyed during the Blitz (188). This in turn made the Savoy and the American Bar even more important and valuable as a clearinghouse for information. The hotel was also essential for dissemination purposes given that the New York Times’s tele phone line there continued to function even after those on Fleet Street had gone out of service (191). Whether it was in terms of the social aspect of journalism or the nitty-gritty involved in writing and forwarding a story, the Savoy was a key space during the war. That the assembled journalists even produced a one-off newspaper, The Savoy Standard, is further testament to the close relationship between the press and the hotel during this intense period (197). (100-101)

[1] Set on the eve of the Second World War, Comfort and Greenbaum’s film Hotel Reserve (1944) revolves around the search for an unknown spy who had taken photographs of French military bases on the protagonist’s camera instead of his own. Here, the tourist practice of photography takes on a more seditious undertone, making the act one of illicit information gathering.

Davidson, Robert A. “The Wartime Hotel”. The Hotel. Occupied Space. Toronto: Toronto University Press, 2018.

Leave a Reply